Tandenknarsen
Deze patient kwam voor de periodieke controle. Het viel mij meteen op dat zijn boventanden en ondertanden waren afgesleten. Het viel mij ook op dat alle voortanden ongeveer op dezelfde manier waren afgesleten en dat de slijtfacetten allemaal gelijk liepen op één hoogte/op één lijn. Dit deed mij meteen denken aan tandenknarsen. Bij navragen, klopte mijn vermoeden en zei de patiënt dat hij soms wakker wordt en dat hij zijn tanden dan hard op elkaar drukt.
Ik heb hem vervolgens gevraagd de voortanden ‘end-to-end’ op elkaar te zetten en liet hem enkele knarsbewegingen maken in verschillende richtingen. Op een gegeven moment bij een knarsbeweging naar voren vielen de slijtfacetten van de voortanden in de bovenkant precies in de slijtfacetten van de onderkaak. op de foto’s is duidelijk te zien hoe de tanden van boven en onder op elkaar zijn ingesleten. Als je goed kijkt zie je van voren van links naar rechts een lichte ‘S’ in het snijvlak, de boventanden volgen de ondertanden naadloos op het snijvlak. duidelijk geval van knarsen. De patiënt is een lichte slaper en wil het liefst niets in zijn mond hebben ,tijdens het slapen, waar hij zich aan zou kunnen storen. Want dan denkt meneer te veel te worden afgeleid ener niet van te kunnen slapen. Ik heb toen besloten een dunne ‘drumplaat’ te maken. Dit is van een dun zacht indrukbaar materiaal gemaakt. Als men dan ’s nachts knarst of klemt, veert het een beetje mee, waardoor het niet hard en massief aanvoelt. Ook voel je de plaat nauwelijks als je hem in hebt, het voelt redelijk comfortabel aan. De patiënt slaapt nu met deze gebitsbeschermer en beschadigt niet langer zijn voortanden tijdens het slapen. Kosten 139 euro.
De occlusale opbeetplaat
In deze casus is de patient een levenslange knarser. Zijn voortanden zijn voor de helft weggesleten en de patient is pas begin vijftig. Een andere tandarts heeft al eerder een opbeetplaat voor de patiënt gemaakt, maar die is tijdens de verhuizing kwijt geraakt. Het probleem bij deze patiënt is, dat hij een enorme nachtelijke knarser is. Stress, angsten of andere psychische opwindingen reageert hij in zijn slaap af door zijn boven- en onder-voortanden hevig op elkaar te zetten en dan alle kanten op te knarsen. Dit maakt zoveel lawaai, dat zijn partner ervan wakker wordt. Dit heeft ertoe geleidt dat zijn boven- en ondertanden inmiddels voor de helft zijn weggesleten. ook de knobbels van zijn kiezen zijn verdwenen. Ook heeft hij een vervelende kaak-knap in zijn rechter kaakgewricht ontwikkelt die bij het praten, eten of knarsen zeer begint te doen. ’s ochtend staat hij op met een erg vermoeid gevoel in zijn kaakspieren. De occlusale opbeetplaat zit met 4 drukknopjes klem tussen de tanden, waardoor de opbeetplaat als het ware op de boventanden ‘vastklikt’. Ik heb de occlusale opbeetplaat zo ontworpen, dat er een afstand is van 3 mm tussen de kaken als de patiënt de opbeetplaat tussen de tanden heeft: Dit geeft de kauwspieren meer rust tijdens de nacht en haalt de kracht uit de kauwspieren. Ik heb de ondertanden en -kiezen in de opbeetplaat laten verzinken, zodat bij dicht doen de kaken niet meer heen en weer kunnen bewegen en het knarsen dus onmogelijk is geworden. Het kan zijn, dat de patiënt niet zal kunnen wennen aan het niet kunnen bewegen met de onderkaak waardoor de patiënt wakker wordt. in dat geval zal ik knarsbaantjes slijpen in de knarsplaat, zodat de patiënt weer ongestoord kan knarsen, maar dit keer met zijn tanden over de opbeetplaat. Maar het is altijd beter om de wat zachtere occlusale opbeetplaat te verslijten, dan de eigen tanden.